Schrijven is niet voor watjes. Want ga er maar aan staan: angst voor het witte vlak, angst voor het kiezen van de verkeerde woorden, de angst dat je boodschap niet of verkeerd overkomt. Uitstelgedrag of een writers block liggen bij iedere schrijfklus op de loer. Helemaal niet nodig! Want schrijven is helemaal niet eng. Als je ten minste zorgt dat je op het juiste moment, op de juiste plek en in het juiste gezelschap schrijft.
Het is heerlijk en bevrijdend om je boodschap makkelijk op papier te kunnen verwoorden.
Weg met je kritische mee-lezer
Als schrijven niet eng is, wat is dan dat beklemmende gevoel dat je bekruipt zodra je gaat zitten om je tekst te typen? Dat is je kritische mee-lezer. Een onzichtbare typetje dat voelbaar aanwezig is terwijl jij probeert om je boodschap duidelijk, professioneel en persoonlijk op papier te krijgen. Hij staat naast je en zaait onzekerheid: ‘Is dat wel duidelijk? Kun je dat zo zeggen? Wie zit hier nou op te wachten?’ Met dat soort commentaar op de achtergrond wordt schrijven inderdaad een angstige aangelegenheid. Zorg dus dat je van je kritische mee-lezer afkomt. Weg ermee! Bijvoorbeeld door de dag voortaan te beginnen met het schrijven van je ochtendkronkels. Een oefening uit ‘The Artist Way’ van Julia Cameron:
- Doop zodra je wakker bent je pen in je gedachtenkronkels en schrijf drie bladzijdes aan één stuk.
- Schrijf al je gedachtes op, zonder erbij na te denken. Dus pen op papier en schrijven zonder stoppen.
- Pleeg geen censuur. Als je niet weet wat je moet schrijven, schrijf je ‘ik weet niet wat ik moet schrijven’. Totdat er een volgende gedachte komt.
Het vraagt wat discipline, maar iedere dag je ochtendkronkels schrijven leert je luisteren naar je eigen stem in plaats van naar de stem van je kritische mee-lezer. Bovendien leer je om die innerlijke stem om te zetten naar geschreven tekst en kom je vaak tot verrassende inzichten!
Schrijven is een creatief proces waar iedereen anders uiting aan geeft.
Vind je flow
Lekker schrijven lukt alleen als je het volgens je eigen schrijfflow doet. Het blijft immers een creatief proces waar iedereen anders uiting aan geeft: de een broedt uren of dagen op een idee en knalt de tekst dan zo op papier. De ander schrijft een tekst het liefst zin voor zin. Zelf mix ik die twee stijlen omdat dat voor mij het beste werkt:
- Ik heb een idee dat ik in een aantal steekwoorden opschrijf.
- Deze opzet laat ik borrelen in mijn onbewuste terwijl ik andere dingen doe: aan een andere tekst werk, ga wandelen of de was ophang.
- Ik wacht op het ‘aha-moment’. Dat moment waarop het ‘klikt’ in mijn hoofd. Alles valt op z’n plaats: invalshoek, verbinding tussen de onderwerpen, stijl en context.
- Dankzij mijn ‘aha-moment’ kan ik nu mijn ruwe opzet uitwerken. Vervolgens laat ik deze een nachtje liggen om dan als laatste altijd eindredactie over mijn eigen werk te doen.
Hoe ontdek je nou welke schrijfflow bij jou hoort? Proberen, proberen, proberen. Onderzoek wat werkt: kijk naar hoeveel tijd het schrijfproces je heeft gekost en kijk naar de kwaliteit van je tekst. Probeer ook eens verschillende tijdstippen en ruimtes: werk je beter in de ochtend, middag of ’s nachts? Heb je stilte nodig of juist inspirerende muziek? Zo ontdek je snel genoeg wat jouw flow is.
Hoe makkelijk je ook schrijft: het schrijfproces kost tijd. Besteed die tijd nuttig.
Schrijf je vrij
Kritische mee-lezer geëlimineerd en je eigen schrijfflow gevonden? Dan kun je gaan genieten van het schrijven! Want zoals ik zei: schrijven is helemaal niet eng. Het is heerlijk en bevrijdend om je boodschap makkelijk op papier te kunnen verwoorden. Dat geldt ook als je aan je zakelijke teksten werkt (je webteksten, je nieuwste blog, je mailingen of je offertetekst). Maar hoe makkelijk je ook schrijft: het schrijfproces kost tijd. Een aantal tips om die tijd zo nuttig mogelijk te besteden:
- Maak tijd vrij voor je schrijfproces. Een goede tekst schrijven kun je niet even snel-snel tussendoor doen. Door schrijftijd in te plannen voorkom je frustratie, stress en een belabberd eindresultaat.
- Heb je geen inspiratie? Ga dan weg achter je laptop. Doe ideeën op in het wild of wandelend in je eigen buurt. Je ‘aha-moment’ kun je niet plannen, maar je kunt het wel een handje helpen.
- Maak na je ‘aha-moment’ een schrijfschema waarin je per alinea aangeeft wat je erin gaat behandelen. Begin dan pas met het daadwerkelijke schrijven.
Verwoord je gedachten
Voor mij is schrijven een lifestyle geworden. Naast mijn werk, is het namelijk ook hobby: al sinds mijn kindertijd schrijf ik in mijn vrije tijd. Vroeger waren het (vaak doodsaaie) verhalen over Nancy die weer eens naar balletles ging en onderweg haar vriendinnen tegenkwam. Inmiddels zijn het blogs, columns of art-journal bijdragen. Waarom? Omdat schrijven structureert: wat je ook schrijft, je kunt niet alle kanten opgaan, behalve tijdens je ochtendkronkels. Je hebt er rust en ruimte voor nodig. Tijd die je nergens anders aan kunt besteden dan aan het verwoorden van je gedachten.
